ՊարՆախագծի առաքելությունը
Նախագծի մասին
2018թ.-ի մայիսի 26-ին առաջին անգամ կազմակերպվեց նախադեպային «Արի պարի Քոչարի» համահայկական ֆլեշմոբը՝ նվիրված Հայաստանի առաջին հանրապետության 100 և Էրեբունի-Երևանի 2800 ամյակներին:
Ուրախությամբ հայտնում ենք «Արի պարի Քոչարի» համահայկական նախագծի շարունակության մասին։ 2019թ․-ի ծրագիրը նվիրված է հայոց մշակույթի երկու հսկաների՝ Կոմիտասի և Հովհաննես Թումանյանի 150-ամյակին։
Հավատարիմ մնալով մեր՝ աշխարհասփյուռ հայերին Քոչարու շուրջ համախմբելու առաքելությանը, այս տարի ընտրել ենք Կարնո Քոչարին՝ որպես մասնակցության համար առաջնային պար։
Քչերը գիտեն, որ Կոմիտասը բացի երգերից գրի է առել նաև պարեր, որոնցից մեկն էլ Կոմիտասի Շորորն է։ Եվ ուրեմն, առաջարկում ենք Կարնո Քոչարուց բացի պարել նաև Շորորը:
Այսպիսով՝ սույն թվականի մայիսի 25-ին ողջ աշխարհի հայերով միավորվելու ենք՝ պարելով Կարնո Քոչարին, Կոմիտասի Շորորը և ավանդական Քոչարու այլ տեսակներ՝ ըստ ցանկության։ Պարերի մասին համառոտ տեղեկությունները և ուսուցողական հոլովակները կարող եք գտնել Արի Պարի Քոչարի ֆեյսբուքյան էջում և aripariqochari.com կայքում։
❓ Ինչպե՞ս ենք մասնակցում․
✔ Գրանցվում ենք հետևյալ հղումով՝
↪ http://www.aripariqochari.com/participate/
❓ Ի՞նչ ենք պարում․
✔ Կարնո Քոչարի
✔ Կոմիտասի Շորոր
✔ Ավանդական Քոչարու այլ տեսակներ՝ ըստ հայեցողության
❓ Ինչպե՞ս ենք սովորում․
✔ Ուսուցողական հոլովակներով և առաջիկայում մեր ֆեյսբուքյան էջում սպասվող ուսուցողական տեսանյութերով
❓ Ե՞րբ ենք պարում․
✔ 2019 թ․-ի մայիսի 25-ի ցանկացած ժամին՝ ողջ աշխարհով մեկ
Անհամբեր կսպասենք նաև ձեր պարի փորձերից ընթացիկ հոլովակներին՝ դրանցից որոշ հատվածներ մեր էջում տեղադրելու համար:
Հարցերի դեպքում չվարանեք գրել մեր ֆեյսբուքյան էջին կամ էլ.փոստով՝ info@aripariqochari.com
Կարնո Քոչարի պարի ուսուցողական հոլովակը Հ1-ի «Ուս ուսի» հաղորդաշարում
ԿԱՐՆՈ ՔՈՉԱՐԻ
Քոչարի պարը ռազմական բնույթի պաշտամունքային պար է, որը մեզ է հասել բնապաշտության ժամանակներից: Ոգեղեն ու առնական այս պարը նմանակում, վերարտադրում է խոյերի մենամարտի տեսարանը, ընդգծելով մենամարտողների, պարողների տոկունությունն ու անպարտելի ոգին: Խոյ անվանման հետ են կապված վեր խոյանալ, խոյահարել, ախոյան, և նմանատիպ այլ բառեր, ինչպես նաև Խոյ պատմական տեղանունն ու ճարտարապետական տարրերից խոյակի անվանումն ու հնադարյան խոյ (taran) զենքը:
Հիմքում ունենալով նույն գաղափարաբանությունն ու պաշտամունքային նույն դրսևորումը, այնուամենայնիվ Հայկական լեռնաշխարհի տարբեր տարածաշրջաններին բնորոշ Քոչարիները բավականին տարբերություններ և հետաքրքիր առանձնահատկություններ ունեն:
Քոչարու ինքնատիպ նմուշներից է Կարինի (Էրզրումի) տարբերակը: Կարնո Քոչարին 20-րդ դարի 30-ական թվականներին գրառել է հայ էթնոպարագիտության հիմնադիր Սրբուհի Լիսիցյանը:
Կարնո Քոչարու առանձնահատկություններից է երկու գնալ, երկու դառնալ պարաքայլը, որն ինքնին ցուցադրում է մենամարտի ժամանակ խոյերի միմյանցից հեռանալու և ավելի մեծ արագությամբ մարտի դաշտ վերադարձն ու դրան հետևող բուն Քոչարու, այսինքն՝ խոյահարող շարժումները: Պարը վերականգնել է Գագիկ Գինոսյանը, և լայն հանրությանն է ներկայացվել Կարին ավանդական երգի-պարի խմբի կողմից: Հանրային Հեռուստաընկերության (Հ1) «Ուս ուսի» հաղորդաշարում նկարահանվել է Կարնո Քոչարու ուսուցողական տեսահոլովակը:
Կոմիտասի գրառած Շորոր պարի ուսուցողական հոլովակը Հ1-ի «Ուս ուսի» հաղորդաշարում
ՇՈՐՈՐ – ԳՐԱՌՈՒՄԸ ԿՈՄԻՏԱՍԻ
Քչերին է հայտնի, որ Ամենայն Հայոց երգի վեհափառը՝ Կոմիտասը, երգերից և պարեղանակներից բացի գրառել է նաև պարեր։ 20-րդ դարի սկզբին նա գրառել է ութ պար՝ ինքնատիպ ձևով նկարագրելով դրանք: Այդ գրառումներն անտիպ էին․ բոլորովին վերջերս են հանձնվել հանրության դատին: Կոմիտասի գրառած հարսանեկան պարերի շարքում առանձնանում է Շորորը, որն ինքը՝ Կոմիտասը, բնորոշում է որպես Էպիկական: Սրբուհի Լիսիցյանը Շորոր պարերը դասում է պաշտամունքային պարերի դասին, որոնց անվանումը գրաբարյան Սորոր-Շորոր անունով մի թռչնի անունից է: Հարսանեկան ծեսերում պարվող այս պարը բավականին մեղմ, բայց և շատ հոգեպարար է, որի պարաքայլերը պարզ են, բայց ոչ պարզունակ, և պարն ու հրաշք մեղեդին ասես ճախրեցնում են պարողների հոգիները: Ըդնամենը մի քանի տարի առաջ վերծանված և վերականգնված պարն արդեն հասցրել է սիրվել Հայ երիտասարդության կողմից: Պարը վերականգնել է Գագիկ Գինոսյանը, և լայն հանրությանն է ներկայացվել Կարին ավանդական երգի-պարի խմբի կողմից: Հանրային Հոռուստաընկերության (Հ1) «Ուս ուսի» հաղորդաշարում նկարահանվել է Կոմիտասի գրառած Շորոր պարի ուսուցողական տեսահոլովակը: